Trong cuộc giao lưu trực tiếp sáng 28/4/2014 do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức với chủ đề “BHXH – An toàn quỹ vì người lao động”, đại diện các bên tham gia đã đưa ra những con số đáng báo động về tình hình quỹ BHXH cũng như công tác thu BHXH hiện nay.

Tuy nhiên, những con số đưa ra không còn làm người nghe “sốc”, bởi đã từ lâu, thông tin về Tổ chức Lao động thế giới công bố về khả năng vỡ quỹ BHXH Việt Nam vào năm 2034 đã đủ làm người ta “hờ hững” trước tất cả các thông tin khác liên quan. Việc vỡ quỹ liên quan sát sườn đến quyền lợi của người lao động, trên một diện vô cùng rộng. Đó là vấn đề ai cũng cảm thấy lo ngại.

Một trong những nguyên nhân có khả năng dẫn đến tình trạng vỡ quỹ trong 20 năm tới là việc chây ì nợ quỹ, chiếm dụng quỹ BHXH. Tính đến cuối quý 1 năm nay, con số nợ BHXH đã lên tới 11 nghìn tỷ đồng. Đặc biệt, có nhiều đơn vị để nợ trong thời gian dài do không có chế tài đủ mạnh để xử lý, thậm chí lãi phạt nộp chậm BHXH còn thấp hơn lãi suất ngân hàng, doanh nghiệp chẳng dại gì mà không “giữ lại” khoản bảo hiểm đáng ra phải đóng, để sản xuất kinh doanh, thay vì đi vay ngân hàng.

Ngoài ra, nguy cơ thất thu quỹ BHXH còn xuất phát từ nguyên nhân các doanh nghiệp không tham gia đóng BHXH cho người lao động. Theo thống kê, trong 500 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập,có khoảng 300 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động và chỉ có khoảng 150 nghìn doanh nghiệp tham gia BHXH. Theo tính toán của Bộ Lao động thương binh xã hội, có trên 5 triệu người chưa tham gia BHXH, tương ứng số tiền thất thu hàng năm lên tới 56 nghìn tỷ đồng/năm.

Cũng trong buổi tọa đàm, đại diện BHXH Việt Nam cho rằng cần tăng cường chức ngăn thanh tra xử phạt cho ngành BHXH để tăng hiệu quả quản lý BHXH.

Trao đổi với báo chí bên lề cuộc họp, bà Nguyễn Thị Minh, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam khẳng định việc quản lý quỹ của BHXH Việt Nam vẫn tốt hơn và hiệu quả so với các nước có công nghệ phát triển. Chúng ta chỉ muốn làm tốt hơn mà thôi. Một lần nữa, bà Minh cho rằng việc sửa đổi Luật BHXH hiện hành là rất cần thiết, nhất là việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện và bắt buộc, sửa độ tuổi nghỉ hưu và mức lương đóng BHXH,  tăng chế tài xử phạt…

 Minh Thư