Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 38/2011/TT-BTC, có hiệu lực từ ngày 1/5/2011, quy định về mức thu, chế độ thu nộp, quản lý và sử dụng phí hoạt động chứng khoán.

Thông tư này có nội dung quy định áp phí sàn môi giới chứng khoán ở mức 0,15% giá trị giao dịch. Phản hồi về quy định mới này, một số CTCK cho rằng, việc đặt ra một mức phí tối thiểu là phù hợp nhằm đảm bảo quyền lợi của CTCK, tránh được tình trạng cạnh tranh không lành mạnh bằng việc hạ phí vô tội vạ.

Ông Johan Nyvene, Tổng giám đốc CTCK TP. HCM (HSC) cho rằng, mức phí sàn tối thiểu sắp được áp dụng là hoàn toàn phù hợp, bởi hiện nay, các loại phí mà CTCK phải trả cố định bao gồm phí cho 2 Sở GDCK là 0,03%/giá trị giao dịch; phí cho Trung tâm Lưu ký xấp xỉ 0,01%/giá trị giao dịch và phí hỗ trợ thanh toán khoảng 0,008%/giá trị giao dịch. Vậy nên, tính trên một giao dịch môi giới, CTCK phải trả phí cho cơ quan quản lý gần 0,05% giá trị giao dịch, chưa kể các chi phí liên quan để duy trì hoạt động. Do đó, mức phí sàn 0,15% thu của các NĐT không quá cao.

Theo ông Johan, mức phí thấp không phải là yếu tố quyết định thu hút và giữ chân khách hàng, mà điều quan trọng là cơ chế hỗ trợ thông tin, công nghệ, chất lượng dịch vụ của các CTCK. Hơn nữa, mức phí hiện nay không tính chung cho khách hàng mà với từng đối tượng khách hàng sẽ được "áp" một mức phí riêng.

"Việc giảm phí giao dịch chỉ là nhân tố phụ trợ, vấn đề NĐT quan tâm là CTCK nào có hạ tầng công nghệ hiện đại, an toàn, đem lại nhiều dịch vụ tiện ích cho NĐT thì sẽ giữ chân được họ", ông Johan nói.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng giám đốc CTCK Tân Việt (TVSI) cũng đồng tình với quan điểm trên khi cho rằng, quy định mức phí sàn ở mức 0,15% là phù hợp, bởi tại các thị trường các nước tiên tiến như Mỹ, Anh… có thể áp dụng mức phí thấp hơn 0,15%, nhưng ở các nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan vẫn đang áp mức phí tối thiểu là 0,2%/giá trị giao dịch. Theo ông Dũng, nếu áp dụng mức phí dưới 0,15%/giá trị giao dịch thì CTCK sẽ chịu lỗ, nhất là các DN lấy nghiệp vụ môi giới làm nền tảng, bởi chi phí mà các đơn vị này phải trả cho cơ quan quản lý và để duy trì hoạt động đã trên dưới 0,1%/giá trị giao dịch.

Tuy nhiên, xung quanh quy định này vẫn có những ý kiến trái chiều, nhất là từ những CTCK nhỏ vốn hay lựa chọn phương thức "đại hạ giá" phí môi giới để thu hút khách hàng. Giám đốc một CTCK có quy mô vốn 150 tỷ đồng cho rằng, việc đề ra mức phí sàn là quá nguyên tắc và cứng nhắc. "Các CTCK hoàn toàn có thể 'lách luật' bằng việc sẽ vẫn áp dụng mức phí sàn theo đúng quy định, nhưng sẽ chiết khấu lại tiền, hoặc đưa ra các chương trình khuyến mại hỗ trợ khách hàng", vị này cho biết. Đại diện một CTCK đang áp dụng biểu phí phổ biến ở mức 0,1% cũng cho rằng, áp mức phí sàn thật ra không có tác dụng, bởi có thể vẫn tăng phí nhưng CTCK có thể chọn cách hạ mức lãi suất cho vay mua chứng khoán để giữ chân các khách hàng VIP.

Tuy nhiên, có một thực tế hiện nay là do chưa có quy định cụ thể nên các CTCK tự áp dụng biểu phí dựa trên tiêu chí giá trị giao dịch càng lớn thì được áp mức phí càng nhỏ và không theo một chuẩn mực nào. Có nhiều CTCK cho nhân viên môi giới tự thỏa thuận phí với khách hàng và các môi giới chỉ phải trả một phần phí cho CTCK, phần còn lại được chia cho người trung gian (giới thiệu khách hàng), nên thực tế khoản phí mà CTCK thu được là rất thấp. Đối với các CTCK này, mức phí không phải là nguồn thu chính lại là các khoản lãi cho vay, lãi vay ứng trước… từ khách hàng.

Để tránh tình trạng "loạn" phí môi giới như hiện nay, việc quy định mức phí sàn cho hoạt động môi giới được đánh giá là cần thiết, nhất là trong bối cảnh rất nhiều CTCK năm qua lỗ nặng trong các nghiệp vụ chính, trong đó có nghiệp vụ môi giới. Với các NĐT, có thể phản ứng tức thời vào thời điểm áp dụng quy định này sẽ là việc hạn chế giao dịch, nhưng trên thực tế, với tình trạng càng có quy mô giao dịch nhỏ càng chịu phí cao như hiện nay, một mức phí sàn sẽ mang lại một sân chơi công bằng hơn cho các NĐT nhỏ.

Theo Hoàng Anh

ĐTCK