Dự án Nhiệt điện Kiên Lương, Kiên Giang, được Chính phủ đồng ý giao cho Công ty cổ phần năng lượng Tân Tạo (TEC) thuộc Tập đoàn Tân Tạo (ITA) làm chủ đầu tư, từ năm 2008, có quy mô lên tới 4.400 - 5.200 MW, với vốn đầu tư lên tới 6,7 tỷ USD.

Theo dự kiến, đến cuối năm 2013, Nhà máy nhiệt điện Kiên Lương 1 có công suất 1.200 MW sẽ phát điện, hòa vào lưới điện quốc gia, nhưng cho đến nay vẫn còn bừa bộn, ngổn ngang. Chính vì vậy, UBND tỉnh Kiên Giang đã có văn bản kiến nghị thu hồi Giấy phép đầu tư Dự án này.

Thu hồi dự án nghìn tỷ... bỏ hoang

Sau nhiều lần cảnh cáo, gia hạn cho dự án Nhiệt điện Kiên Lương, nhưng cuối cùng Tập đoàn Tân Tạo vẫn không triển khai Dự án, nên UBND tỉnh Kiên Giang đã quyết định trình Chính phủ xem xét, thu hồi Giấy phép đầu tư dự án này.

Theo thông tin ITACO cung cấp, về cơ bản, mặt bằng nhà máy Nhiệt điện Kiên Lương giai đoạn I đã hoàn thành từ năm 2011, sẵn sàng bàn giao cho nhà thầu EPC thi công nhà máy. Ngay cả công trình phụ trợ như: khu văn phòng, khu nhà ở chuyên gia, sân đậu trực thăng... đều đã hoàn thành từ năm 2010.

Dự án của Tập đoàn ITA có tổng diện tích khoảng 555ha và đã san lấp khoảng 88ha diện tích mặt bằng, đóng 6,5/8km cừ vây tạo đê bao tuyến biển đồng thời chi trả bồi thường cho các hộ dân thuộc khu vực phải di dời. ITA cho biết đã đầu tư khoảng 240 triệu USD vào dự án này.

Tuy nhiên, từ tháng 8/2010 đến nay, dự án đã tạm ngưng triển khai, do ITACO chưa thu xếp được nguồn vốn. Theo chủ đầu tư, tính đến thời điểm này có ít nhất 4 nhà đầu tư từ Singapore, Hồng Kông, Anh, Pháp chính thức có văn bản mong muốn được đầu tư vào Dự án trên, nhưng UBND tỉnh Kiên Giang vẫn đề nghị xem xét xử lý dứt điểm đối với Dự án Nhiệt điện Kiên Lương.

Trong suốt 3 năm qua, Dự án đang tạm dừng thi công, chủ đầu tư để đất trống, khiến người dân địa phương bức xúc do thấy đất bị thu hồi mà Dự án không được triển khai xây dựng. Một số hộ dân đã tự ý lấn chiếm đất để sản xuất nông nghiệp, khiến chính quyền địa phương gặp rất nhiều khó khăn trong quản lý.

Hơn nữa, việc Dự án chậm triển khai gây thiệt hại đáng kể về kinh tế - xã hội cho tỉnh Kiên Giang, ảnh hưởng đến cả Tổng sơ đồ điện 6, tác động đến khả năng đảm bảo nhu cầu sử dụng điện của toàn miền Nam.

Mặc dù bị kiến nghị thu hồi, nhưng đại diện của Tập đoàn Tân Tạo đã làm việc với UBND tỉnh Kiên Giang là xin tiếp tục đầu tư và chuyển hình thức đầu tư Dự án Nhà máy nhiệt điện than Kiên lương từ BOO sang hình thức BOT. Theo đó, ITA sẽ kêu gọi các nhà đầu tư khác phù hợp với việc bảo lãnh vay tín dụng nước ngoài của Chính phủ (GGU) cho Dự án.

Kiên quyết giữ lại

Theo ITA, Dự án này bị chậm tiến độ là do chưa đàm phán được Hợp đồng mua bán điện với EVN và chưa thu xếp được vốn đầu tư. Việc chậm trễ triển khai Dự án hoàn toàn không thuộc phạm vi của doanh nghiệp, chủ đầu tư đã hoàn thành cao nhất trách nhiệm của mình đối với Dự án. Nếu Chính phủ tìm được nhà đầu tư nào làm tốt hơn, chủ đầu tư sẵn sàng chuyển giao lại Dự án và chủ đầu tư mới trả lại kinh phí đầu tư mà Tân Tạo đã bỏ ra đầu tư.

ITA cũng cho rằng Dự án được thực hiện theo hình thức BOO (xây dựng - sở hữu - vận hành), chưa có tiền lệ, nên xin hợp đồng GGU rất khó khăn. Vì vậy, để có được hợp đồng bảo lãnh Quốc tế GGU thì chủ đầu tư phải tìm được đối tác để chuyển sang hình thức BOT.

Bộ Công Thương cũng đã có hướng dẫn chuyển đầu tư sang hình thức BOT, nhưng chủ đầu tư, đại diện Tập đoàn Tân Tạo, cho rằng để chuyển sang BOT sẽ gây thiệt hại nặng cho chủ đầu tư và hoàn toàn không phải nguyện vọng của chủ đầu tư.

Như vậy, sau nhiều sóng gió, số phận của Dự án chưa biết sẽ đi về đâu, nhưng mấu chốt quan trọng nhất vẫn là vấn đề vốn mà ITA chưa biết xoay sở ra sao.

Vì vậy, Dự án Nhiệt điện Kiên Lương sẽ chờ sự phán quyết của cơ quan quản lý cao nhất.

Theo Sơn Long