Ngày 15/11/2013, tại Khách sạn Melia, SCIC và HNX đã kết hợp tổ chức Diễn đàn Quản trị Công ty về xây dựng cơ chế thù lao hiệu quả. Buổi hội thảo thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp trong đó có người đại diện phần vốn góp của SCIC là thành viên HĐQT hoặc Ban điều hành.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Vũ Hữu Điền, Giám đốc quản lý danh mục đầu tư của Dragon Capital Group đã đặt ra các vấn đề về thù lao theo quy định của Việt Nam.

Mức thù lao chưa hợp lý

Ông cho rằng, thu nhập của thành viên HĐQT và Ban kiểm soát tại các công ty hiện nay chưa thực sự hợp lý.

Theo thông tư 121 về Quản trị doanh nghiệp có đề cập đến vai trò của Tiểu ban lương thưởng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp chưa có tiểu ban này, hoặc có nhưng chưa có đủ tính độc lập cần thiết. Chế độ lương bổng dành cho cán bộ quản lý thường được xây dựng dựa trên định mức cũ, có điều chỉnh tăng nhẹ, hoặc “chạy theo” định mức của một số đối thủ cạnh tranh.

Ông Điền cho rằng đó là nguyên nhân dẫn đến tính thiếu cạnh tranh và cũng chưa thực sự khuyến khích sự đóng góp lâu dài. Và thiếu khoa học ở chỗ, các chế độ đãi ngộ chủ yếu là trả công cho những đóng góp trong quá khứ của các cá nhân thay vì khuyến khích những kết quả tốt đẹp trong tương lai.

Thống kê thu nhập bình quân của HĐQT và BKS của 10 công ty niêm yết hàng đầu trong 3 năm 2010 – 2012, xu hướng tăng trưởng khá đều đặn, có thể thấy rõ qua biểu đồ sau:

Trong khi phải gánh các trách nhiệm với hàng loạt đối tượng, bao gồm: khách hàng, cổ đông, chủ nợ, nhân viên, nhà cung cấp, đồng thời điều hành sản xuất kinh doanh, tìm kiếm thị trường, phát triển công ty… thu nhập lương của Ban điều hành chỉ gấp 4 đến 5 lần lương bình quân của nhân viên công ty. Ngoài ra thành viên Ban điều hành sẽ được thưởng khi hoàn thành/vượt mức kế hoạch kinh doanh, và có thêm thù lao HĐQT nếu có tham gia vào HĐQT.

Lương CEO nên gấp 20 – 30 lần lương bình quân!

Nhấn mạnh vai trò của CEO trong quản lý doanh nghiệp, ông Điền cho rằng trong tình hình hiện nay và 1-3 năm tới, lương của CEO nên ở trong khoảng 20 – 30 lần lương bình quân của nhân viên công ty. Như thế cũng đồng nghĩa cấu trúc thu nhập nên thay đổi, tăng tỷ trọng lương cơ bản trong thu nhập của CEO. Hiện nay, thu nhập CEO các doanh nghiệp bình quân chỉ có 20% đến từ lương, 78% đến từ phụ cấp, một phần ít ỏi 2% đến từ cổ phiếu. Cấu trúc thu nhập thực tế và mục tiêu ông Vũ Hữu Điền đề ra như sau:

Tuy nhiên, với khuyến nghị nói trên của ông Vũ Hữu Điền, người ta băn khoăn về chính sách thù lao của các doanh nghiệp công ích gây xôn xao dư luận trong thời gian gần đây. Bởi, trên thực tế thu nhập của “sếp” các doanh nghiệp công ích đó mặc dù cao, nhưng cũng chỉ gấp 10 – 15 lần thu nhập bình quân cán bộ công nhân viên ở đó. Như vậy là, nếu để gấp 20 – 30 lần như ông Điền nêu, mức thu nhập đó sẽ “khủng” đến đâu?

Trả lời băn khoăn nói trên, ông Điền cho biết mức lương gấp 20 – 30 lần được đưa ra phải kết hợp với việc đánh giá kết quả kinh doanh của công ty, hiệu quả hoạt động… chứ không đơn thuần là nâng lương của các “sếp”.

Ngọc Lan