Tổng thống Obama, trong chuyến công du đầu tiên tới Trung Quốc mới đây, đã hối thúc chính phủ Trung Quốc nâng giá đồng nhân dân tệ. Thủ tướng Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã không trả lời gì về điều này.

Những tuần gần đây, chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu, ông Jean-Claude Trichet cũng kêu gọi về một đồng nhân dân tệ mạnh.

Thế nhưng Trung Quốc sẽ chỉ điều chỉnh tỷ giá đồng nhân dân tệ khi thấy phù hợp chứ không phải do áp lực từ phía thế giới.

Trong khoảng thời gian 3 năm đến tháng 7/2008, Trung Quốc đã để đồng nhân dân tệ tăng giá 21% so với đồng USD thế nhưng sau đó lại neo tỷ giá trở lại. Hậu quá, tỷ trọng thương mại của đồng nhân dân tệ trong năm nay đi xuống bởi đồng USD yếu trong khi đó các đồng tiền khác tăng giá nhảy vọt.

Từ tháng 3/2009, đồng real của Braxin và đồng won của Hàn Quốc đã tăng giá lần lượt 42% và 36% so với đồng nhân dân tệ, khả năng cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu hai nước này vì thế đi xuống mạnh.

Kỳ vọng về thay đổi trong chính sách của Trung Quốc đối với đồng nhân dân tệ tăng lên trước chuyến thăm của Tổng thống Obama tới Trung Quốc và sau khi Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đột ngột thay đổi tuyên bố thông thường về hướng điều chỉnh đồng nhân dân tệ trong bản báo cáo quý của họ.

Họ không còn tuyên bố sẽ giữ đồng nhân dân tệ ổn định căn bản nữa mà nói rằng chính sách ngoại hối sẽ tính đến dòng vốn quốc tế và thay đổi của các đồng tiền khác.

Tuy nhiên chính sách ngoại hối tại Trung Quốc lại thuộc sự kiểm soát của Hội đồng Nhà nước chứ không phải Ngân hàng Trung ương. Nhiều nhà hoạch định chính sách, đặc biệt là quan chức Bộ Thương mại, không ủng hộ bất kỳ thay đổi nào ở hiện tại.

Trung Quốc giờ đây đã “cứng cỏi” hơn khi đối đầu với Mỹ. Ngày 16/11, phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố: “Chúng tôi không nghĩ rằng đà phục hồi của kinh tế toàn cầu sẽ được hưởng lợi nếu một nước yêu cầu nước khác phải nâng giá đồng tiền trong khi chính nước đó hạ giá đồng tiền. Điều đó là không công bằng.”

Một ngày trước đó, ông Liu Mingkang, quan chức cấp cao trong ngành ngân hàng Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ về việc đồng USD yếu sẽ khiến bong bóng giá tàn sản trên toàn cầu “phình to”.

Đáng chú ý, ông lờ đi không nhắc gì đến việc chính Trung Quốc đang duy trì chính sách tiền tệ quá lỏng lẻo, một phần hậu quả của tỷ giá hối đoái cố định, “bong bóng” trên thị trường địa ốc và chứng khoán của nước này sẽ có khả năng ngày một lớn.

Nhiều chuyên gia nước ngoài cho rằng Trung Quốc cũng sẽ hưởng lợi khi đồng nhân dân tệ mạnh, sự thiếu cân bằng toàn cầu sẽ giảm đi. Trung Quốc sẽ vẫn có kiểm soát tốt đối với chính sách tiền tệ.

Bằng việc neo đồng nội tệ vào đồng USD, Trung Quốc đã nhập khẩu chính sách tiền tệ của Mỹ - chính sách quá lỏng lẻo và không phù hợp với kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng đầy ấn tượng. Đồng nhân dân tệ mạnh giúp cân bằng lại kinh tế Trung Quốc, giúp nước này giảm phụ thuộc vào xuất khẩu, kinh tế Trung Quốc có thể tăng trưởng bền vững hơn trong tương lai.

Nếu đồng nhân dân tệ mạnh mang lại nhiều lợi ích cho Trung Quốc, vậy tại sao Trung Quốc không muốn nâng giá đồng tiền này? Trung Quốc phủ nhận cáo buộc cho rằng chính sách tỷ giá hối đoái đã mang lại cho Trung Quốc lợi thế vượt trội.

Trên thực tế, dù đồng nội tệ của các nước mới nổi tăng giá cao tỏng năm nay, đó chưa phải là tất cả.

Năm ngoái khi Trung Quốc duy trì đồng nhân dân tệ ở tỷ giá cố định với đồng USD trong suốt thời kỳ khủng hoảng tài chính trong khi đồng tiền của các nước khác mất giá. Từ đầu năm 2008, thực tế đồng nhân dân tệ tăng giá với các loại tiền tệ chỉ trừ đồng yên.

Trung Quốc cũng tuyên bố họ đã làm rất nhiều để giúp cân bằng lại kinh tế toàn cầu. Nhờ chính sách tài khóa và tiền tệ của nước này, nhu cầu nội địa của Trung Quốc vươn lên đóng góp 12% GDP trong năm nay trong khi xuất khẩu chỉ đóng góp 4% tăng trưởng GDP.

Thặng dư tài khoản vãng lai giảm một nửa xuống tương đương 6% GDP từ mức 11% GDP vào năm 2007.

Các nhà hoạch định chính sách kinh tế Trung Quốc đồng ý rằng trong dài hạn đồng nhân dân tệ cần được định giá cao hơn thế nhưng hiện tại chưa phải thời điểm thích hợp bởi xuất khẩu Trung Quốc vẫn liên tiếp giảm, mức giảm lên tới 14% trong 12 tháng qua.

Lý thuyết cho rằng việc định giá lại đồng nhân dân tệ sẽ giúp Trung Quốc thắt chặt chính sách tiền tệ xem chừng đã bị đơn giản hóa quá mức.

Kinh nghiệm từ năm 2005 cho thấy việc đồng nhân dân tệ tăng giá từ từ sẽ khiến nhà đầu tư kỳ vọng nhiều hơn vào việc tăng giá tiếp theo, dòng tiền đầu tư nóng từ bên ngoài gây sức ép lên thanh khoản nội địa.

Một đợt nâng giá lớn là phù hợp bởi sẽ ngăn đồng nội tệ tiếp tục tăng giá. Thế nhưng việc nâng giá đồng nhân dân tệ thêm tận 25% theo đề xuất của một số chuyên gia sẽ đẩy hàng loạt doanh nghiệp xuất khẩu phá sản chỉ trong 1 đêm.

Một số chuyên gia kinh tế cảnh báo người ta có thể đã thổi phồng những điểm lợi mà Mỹ được hưởng từ việc nâng giá đồng nhân dân tệ. Đồng nhân dân tệ mạnh hơn sẽ không thể khiến thâm hụt thương mại Mỹ giảm sâu. Sản phẩm do Mỹ và Trung Quốc sản xuất ra không giống nhau vì thế không thể nói hàng Mỹ sẽ thay thế được hàng nhâp khẩu từ Trung Quốc.

Thay vào đó người tiêu dùng Mỹ sẽ có thể phải trả giá cao hơn cho hàng nhập khẩu từ Trung Quốc hay nhiều nước khác như Việt Nam. Điều này chẳng khác gì bắt người Mỹ chịu thêm một thứ thuế mới.

Những yếu tố trên giúp giải thích tại sao Trung Quốc hiện đang còn chần chừ trong nâng giá nhân dân tệ.

Tuy nhiên trong dài hạn, đồng nhân dân tệ mạnh sẽ giúp Trung Quốc hưởng lợi từ việc chuyển trọng tâm từ đầu tư, xuất khẩu sang tiêu dùng. Sức mua của người tiêu dùng tăng lên, giảm lợi nhuận doanh nghiệp – lợi nhuận này đã mang lại phần lớn tiết kiệm dư thừa tại nội địa Trug Quốc những năm gần đây.

Chắc chắn Trung Quốc sẽ lại để đồng nhân dân tệ tăng giá vào đầu năm sau. Thế nhưng chắc chắn quyết định này được đưa ra không phải bởi sức ép quốc tế.

Đầu năm sau, xuất khẩu Trung Quốc sẽ tăng trưởng trở lại, tăng trưởng GDP so với cùng kỳ có thể gần mức 10%, tỷ lệ lạm phát trở lại mức dương.

Khi đó, cuộc tranh luận về việc nâng giá đồng nhân dân tệ sẽ còn nóng hơn hiện nay.

Nguồn: cafef.vn

• "Chúa đảo" Đào Hồng Tuyển: Đã chuẩn bị sẵn 20.000 tỷ tiền mặt đầu tư Siêu dự án tại TPHCM   (2017-03-29 07:32:03)
• TPHCM sẽ xây cầu Cát Lái và Bình Khánh để thay phà   (2016-09-01 03:39:28)
• Thủ tướng đồng ý cho xây cầu Cát Lái nối TP HCM với Đồng Nai   (2016-08-05 20:44:34)
• Đề xuất làm tuyến đường huyết mạch của huyện Cần Giờ trị giá 2.100 tỷ đồng A- A A+ ‹Đọc› Thích tắt quảng cáo hãy nhấn nút UBND TP.HCM cho biết Công ty Cổ phần Đô thị du lịch Cần Giờ đã có đề nghị được thực hiện dự án nâng cấp đường Rừng Sác bằng hình thức xây dựng – chuyển giao (BT).   (2016-01-05 06:56:40)
• Ngày 29/5: Giá USD ngân hàng lại tăng mạnh   (2014-05-30 09:06:19)
• Thị trường ngoại tệ có xu hướng dư cung   (2014-05-29 11:27:05)
• Vẫn còn các khoản vay lãi suất trên 15%   (2014-05-29 09:31:53)
• Quá chậm trễ   (2014-04-08 08:27:42)
• Sacombank chính thức có 20 Phó Tổng giám đốc   (2014-04-04 09:35:17)
• Ngân hàng dự báo lãi suất tiếp tục giảm   (2014-04-04 09:34:43)