Hoài nghi về mức độ khả thi và lo ngại làm dư thừa nguồn cung trong nước là 2 vấn đề lớn mà dư luận đang đặt ra với siêu dự án lọc hóa dầu 27 tỷ USD tại Nhơn Hội, Bình Định. Tuy nhiên, theo phân tích của TS Man Ngọc Lý- Trưởng ban Quản lý các khu kinh tế tỉnh Bình Định - thì điều đó không đáng ngại…

Không khả thi, không đầu tư

Dư luận đang hoài nghi về mức độ khả thi của dự án lọc hóa dầu 27 tỷ USD do Tập đoàn Dầu khí Thái Lan (PTT) xúc tiến đầu tư tại khu kinh tế (KKT) Nhơn Hội. Bởi đây là dự án có số vốn dự kiến lên tới 27 tỷ USD, trong khi PTT chỉ đáp ứng được 40% vốn, TS Man Ngọc Lý cho rằng, đây là một dự án lớn cả về quy mô lẫn vốn đầu tư so với các dự án cùng lĩnh vực đã được triển khai tại Việt Nam. Dự án lại đang trong giai đoạn lập báo cáo khả thi, do vậy, dư luận “hoài nghi” là chuyện hết sức bình thường.

Theo ông Lý, PTT là một tập đoàn lọc hóa dầu toàn cầu, được xếp thứ 81 trong bảng xếp hạng Fortune 100. Qua hơn 2 năm làm việc với PTT, ông nhận thấy họ làm việc rất nghiêm túc, kết quả báo cáo tiền khả thi cũng cho thấy các dấu hiệu khả thi nên PTT mới mạnh dạn bắt tay ngay vào việc lập báo cáo khả thi.

Đơn vị này cũng đã cùng một lúc lựa chọn 4 đơn vị tư vấn có kinh nghiệm và uy tín để lập dự án đầu tư. Trong đó, đơn vị tư vấn tài chính có trách nhiệm nghiên cứu, đề xuất các đối tác chiến lược, các nhà đầu tư có năng lực tài chính, các tổ chức tài chính có khả năng tài trợ vốn cho dự án,… số tiền để PTT chi phí cho các đơn vị tư vấn lên tới 20.000 USD, nếu không khả thi, chắc nhà đầu tư không ném tiền vô ích như vậy!

Không làm dư thừa nguồn cung

Về tính toán lo ngại, sau khi đi vào hoạt động, PTT có làm dư thừa nguồn cung trong nước hay không? Ông Lý khẳng định, điều đó sẽ không xảy ra.

Ông Lý phân tích, dự án lọc hóa dầu Nhơn Hội gồm 2 bộ phận: Sản phẩm xăng dầu và hóa dầu. Trong đó, xăng dầu chỉ sử dụng 12,5 triệu tấn dầu thô, còn 17,5 triệu tấn dầu thô/năm còn lại sử dụng cho các sản phẩm hóa dầu.

Về xăng dầu, theo đánh giá của Bộ Công Thương tại Tờ trình số 3044/TTr- BCT ngày 09/4/2013 gửi Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung dự án lọc hóa dầu tại KKT Nhơn Hội vào Quy hoạch phát triển ngành dầu khí, thì đến năm 2020, nếu dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn (công suất 10 triệu tấn/ năm và dự án nhà máy lọc dầu Vũng Rô vừa được Chính phủ cho phép nâng công suất lên 8 triệu tấn/năm) được triển khai đúng tiến độ cùng với các nhà máy hiện có thì nguồn cung trong nước vẫn thiếu hụt so với nhu cầu khoảng 5 triệu tấn/năm. Trong trường hợp này, sau khi đáp ứng nhu cầu trong nước phần thiếu, nhà máy lọc dầu Nhơn Hội sẽ xuất khẩu phần còn lại.

Nếu trường hợp một số dự án nhà máy lọc dầu có trong quy hoạch (Nam Vân Phong, Long Sơn) không đưa vào vận hành đúng tiến độ giai đoạn 2021-2025 (đây là khả năng hoàn toàn có thể xảy ra) thì nguồn cung trong nước sẽ thiếu khoảng 17 triệu tấn/năm. Trong trường hợp này, toàn bộ sản phẩm xăng dầu của Nhơn Hội tiêu thụ trong nước thì vẫn còn thiếu 4,5 triệu tấn.

Về sản phẩm hóa dầu, cũng theo đánh giá của Bộ Công Thương, từ nay đến năm 2025, cho dù có nhà máy lọc hóa dầu Nhơn Hội thì nguồn cung vẫn còn thiếu rất nhiều, phải nhập khẩu mới đáp ứng đủ nhu cầu. Với những phân tích trên, ông Lý khẳng định, việc lo sợ thừa nguồn cung khi nhà máy lọc hóa dầu Nhơn Hội đi vào hoạt động là không xảy ra.

Theo Nguyễn Hoàng