Càng đi nhiều càng buồn, chính sách cho người nghèo về địa phương bị biến dạng rất nhiều, mỗi ngày người ta ăn từng tí của dân, không từ một cái gì…, Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan phát biểu tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáng 11/9.

Cho ý kiến về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế giai đoạn 2009-2012, câu hỏi về trách nhiệm liên tục được các vị ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đặt ra.

Theo báo cáo giám sát, đến cuối năm 2012, gần 70% dân số cả nước đã tham gia bảo hiểm y tế, với phần đóng góp của người dân chiếm khoảng 58% trong tổng thu.

Quỹ bảo hiểm y tế từ chỗ bị bội chi hơn 3.000 tỷ đồng đến năm 2012 đã cân đối và kết dư lũy kế gần 13.000 tỷ đồng. 

So với lịch sử bảo hiểm y tế thế giới hàng trăm năm thì chặng đường 20 năm thực hiện chính sách về bảo hiểm y tế ở Việt Nam, nhất là sau gần 4 năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế đã đạt được kết quả rất đáng khích lệ, đoàn giám sát đánh giá.

Nhiều hạn chế cũng được nêu tại báo cáo giám sát, như các hình thức lạm dụng quỹ, nhất là tại các bệnh viện ngày càng tinh vi, khó kiểm soát và phát hiện. Trong khi đó có trên 700.000 thẻ bảo hiểm y tế cấp trùng. Và mặc dù Quốc hội nhiều lần có ý kiến nhưng cho đến nay Bộ Y tế vẫn chưa đưa ra các giải pháp hợp lý, hiệu quả về tổ chức đấu thầu, cung ứng thuốc phục vụ khám chữa bệnh bảo hiểm ý tế, nhất là các biện pháp quản lý về giá thuốc... 

Phó chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn nhận xét, tình hình chưa phải đáng khích lệ, cũng chưa thấy ai chịu trách nhiệm về yếu kém vướng mắc.

Tôi đi tiếp xúc cử tri nghe ca thán dữ lắm, người có bảo hiểm y tế nhưng không “quan tâm” thêm thì chích thuốc cũng đau hơn. Hoài Đức là bệnh viện tuyến huyện ở Thủ đô mà nhân bản xét nghiệm hàng loạt, kết quả của ông già con nít đều giống nhau, ông Sơn phát biểu.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho rằng nếu không chỉ rõ trách nhiệm thì giám sát xong tình hình vẫn thế. Theo ông Lý, điều rất bức xúc là cấp nào cũng muốn giữ quỹ, không muốn chuyển bệnh nhân lên tuyến trên, nên có trường hợp ảnh hưởng đến tính mạng của dân.

Cho rằng nội dung giám sát cần thiết trong bối cảnh hiện nay vì các vấn đề về an sinh xã hội được Đảng, nhà nước hết sức quan tâm, song Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan vẫn còn nhiều băn khoăn.

Rất đau lòng khi sáng nay báo chí phản ánh ở Hà Tĩnh số tiền của người nghèo được Trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam hỗ trợ 6 triệu đồng/ hộ thì một số xã đã biển thủ, các thành viên trong ủy ban mặt trận không chi trả cho dân, người nghèo hiện nay có rất nhiều chính sách nhưng khi về địa phương thì bị biến dạng nhiều, Phó chủ tịch nhận xét.

Theo bà, báo cáo giám sát cũng đã chỉ ra được bức tranh những mảng sáng, những mảng rất tối hiện nay trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế với người nghèo và người lao động. Tuy nhiên Phó chủ tịch nước đồng tình với nhận xét của Phó chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn là kết quả giám sát chưa chỉ ra nơi nào nơi làm tốt, nơi nào thực hiện chưa tốt và trách nhiệm của cơ quan, địa phương, cá nhân đó. 

Một trong những khiếm khuyết trong khám chữa bệnh được Phó chủ tịch nước nhấn mạnh là người có thẻ bảo hiểm y tế không được đối xử công bằng. Bệnh viện địa phương muốn giữ bệnh nhân có bảo hiểm làm bệnh tình trầm trọng hơn. Việc chi trả bảo hiểm cũng rất lâu, thủ tục khó khăn và thậm chí chi trả không đủ. “Người có thẻ bảo hiểm y tế rất cực các đồng chí ạ”, bà Doan nhấn mạnh.

Cũng theo Phó chủ tịch nước thì ngành y từ trước đến giờ tích tụ nhiều vấn đề chứ không phải giờ mới thế nên Bộ trưởng Y tế nhiều lúc bị oan. 

Nhiều vấn đề chậm được xử lý, vi phạm sau nặng hơn, nghiêm trọng hơn vi phạm trước theo Phó chủ tịch là do nhờn thuốc. Không chỉ riêng hiện tượng "vô lương tâm vô đạo đức" ở bệnh viện Hoài Đức, Phó chủ tịch còn nhắc đến hiện tượng giám đốc bệnh viện khám bệnh cho bệnh nhân rồi đưa đơn thuốc đến nhà mình mua, cho đưa phương tiện bên ngoài vào bệnh viện rồi cùng chia doanh thu…

Vẫn nhắc đến thông tin từ đài báo, Phó chủ tịch nói: “tiền của gia đình liệt sỹ, thương binh còn bị ăn đến bao nhiêu như thế thì người ta ăn của dân không từ một cái gì nữa”.

Nêu thêm vụ việc mới khởi tố do lãnh đạo nhà trường biển thủ gần 3 tỷ đồng của học sinh dân tộc thiểu số, Phó chủ tịch sốt ruột “sao giờ không ai sợ pháp luật, không sợ bị trừng trị nữa rồi, mỗi ngày ăn từng tí của dân, liều vacxin con con cũng ăn, tiền chữa bệnh cũng ăn, trách nhiệm thuộc về ai?”.

Nhìn nhận về nguồn lực đang bị phân tán trong khi chúng ta lại rất nghèo, Phó chủ tịch cho rằng cần xem xét tiền chương trình mục tiêu sao nhiều thế mà đến dân ít thế. 

“Càng đi nhiều càng buồn, chỉ vui vì dân vẫn tin tưởng Đảng nhưng buồn nhiều vì chế độ chính sách đến với dân như vậy đấy”, bà Doan nói.